Lineaż, wyraz występujący w Encyklopedii PWN, nie jest notowany w WSO PWN. Znajdują się tam jednak wyrazy: matrylinearność, matrylinearny, matrylineat oraz patrylineat. W pewnym tekście naukowym natknąłem się na rzeczony lineaż, a także na matrylineaż i patrylineaż. Która pisownia jest poprawna: matrylineat czy matrylineaż, patrylineat czy patrylineaż? I jeszcze jedno. Dlaczego mamy przymiotniki: matry- i patrylinearny, a nie matry- i patrylineatowy, czy też matry- i patrylineażowy?

W Newsletterze Poradni Językowej PWN przeczytałem ostatnio post na temat wątpliwości co do odmiany neologizmu „słowisień” w wierszu J.Tuwima.

Odpowiedź eksperta zawiera analizę gramat. zdania „A przez liście kraśnie pęk słowiśnie”, z której wynika, że słowo „kraśnie” jest w tym zdaniu czasownikiem w os. 3, słowo „pęk” — rzecz. w mianowniku, zaś słowo „słowisień” - rzecz. w bierniku.

Przyznam, że mam kłopot z tym zdaniem. W zrozumieniu nie pomaga mi przytoczona analiza. Czy „kraśnie” w bezokol. to „kraśnieć”? Jeśli tak, to dlaczego nie ma tam „kraśnieje”? Czy to również neologizm? Dlaczego „słowisień” ma tu być w bierniku? Czy dopełnienie przy „pęk” nie powinno być w dopełniaczu?

W planie zagospodarowania przestrzennego zapisano, że budynki mają być „w zasadzie parterowe”. Urzędnik powołując się na słownik języka polskiego odczytuje to jako: właściwie, zasadniczo, w gruncie rzeczy i jego zdaniem nie pozwala to na dowolną interpretację ilości kondygnacji. W moim rozumieniu wymóg wskazujący, że budynek ma być „w zasadzie parterowy” dopuszcza jednak jakieś odstępstwo, na przykład, jak w moim przypadku, umieszczenie poddasza użytkowego nad 1/3 powierzchni parteru.

Szanowna Redakcjo,

proszę o rozwianie moich wątpliwości, czy terminu zakole możemy używać w odniesieniu do zatoki, czy tylko w odniesieniu do rzeki.

Dobry dobry,

interesuje mnie powiedzenie: „Ani Antoni na morzu wiatru nie dogoni”. Czy wiadomo, o jakim Antonim mowa w tym zdaniu oraz jaki jest kontekst tej wypowiedzi? Tzn. czy jest to ogólne sformułowanie, twierdzące, że niemożliwych rzeczy, nie sposób wykonać, czy może jednak kryje się za nim jakaś głębsza historia? Byłbym wdzięczny za odpowiedź.

Pozdrawiam i życzę miłego dnia

Witam,

poszukuję poprawnego określenia osoby cierpiącej na autyzm. Czy z dwóch form – autysta i autyk – podawanych przez nieliczne najnowsze słowniki, któraś jest uprzywilejowana? W publikacjach medycznych pojawia się słowo autystyk, ale nie występuje ono w żadnym ze słowników, do których dotarłam.

Dziękuję za pomoc i pozdrawiam –

D. Kulikiewicz

Witam,
mam pytanie odnośnie słowa pieniądze. Pieniądz jest w języku polskim niepoliczalny. Dlaczego więc mówimy np. „Gdzie są moje pieniądze?”, używając przy nim liczby mnogiej? W języku angielskim mówi się „Where is my money?”, używając zgodnie z logiką jest, a nie są do rzeczowników niepoliczalnych. Czy istnieje uzasadnienie takiego stanu rzeczy?
I moje drugie pytanie: odnośnie chleba. Czy w języku polskim chleb jest policzalny?

Zetknąłem się ostatnio w swojej pracy zawodowej z określeniem interesariusze, które ma być tłumaczeniem angielskiego stakeholders i oznaczać zainteresowanych, względnie zainteresowane strony. Przeszukałem wszystkie dostępne mi słowniki, ale w żadnym interesariusza nie znalazłem. Poszukiwania w Korpusie również nic nie przyniosły. Mam zatem pytania:
– Czy istnieje w języku polskim takie słowo?
– Jeśli nie, to czy poprawne jest takie słowotwórstwo?
Pozdrawiam,
Piotr Smyrak

Mam pytanie dotyczące oboczności n:ń w rzeczownikach zakończonych na n. Nie jestem w stanie sobie przypomnieć, o jakim słowem wcześniej się kłopotałem, więc podam inne. Jest przykładowo takie państwo Kaedwen (państwo ze świata Wiedźmina Andrzeja Sapkowskiego). Przymiotnik od niego będzie kaedwenski czy kaedweński? Czy może ta zasada przy nazwach własnych wygląda inaczej?
Drugie pytanie dotyczy tę. Jeśli rzeczownik jest rż., to mówimy np. tę krew, ale tą krwią, tak?

Proszę o opinię o neuronauce, kalce neuroscience. Neurology/neurologia oznacza tylko dziedzinę medyczną, a cała reszta, tzn. badania podstawowe prowadzone na prostych organizmach, dociekania chemiczne, fizyczne i elektryczne zmieściły się w neuroscience. Wydaje się, że neurobiologia dobrze oddaje przeciwstawienie praktycznej medycyny teoretycznej biologii, ale jest jeszcze neurochemistry i neurobiology, które łatwo mieszczą się w neuroscience, a w neurobiologii już nie.